Alle motivaties bij Elizabeth Gilbert, Eten, bidden, beminnen

Op p. 137-138 van Het raadsel literatuur staat een selectie van de motivaties die lezers gaven bij hun score voor literaire kwaliteit van Eten, bidden, beminnen van Elizabeth Gilbert. Hieronder staan alle 89 motivaties weergegeven, per score die de respondenten aan de roman gaven. Er zijn vier motivaties van mannelijke lezers; ze staan gemarkeerd met een asterisk aan het begin. De overige zijn alle van vrouwelijke lezers.

1 (absoluut niet literair)

• Het is meer een beschrijving van een reiservaring en de bijkomende gevoelens van de schrijver zelf. Bij literaire werken wil ik toch op zijn minst op een intelligente manier in de maling genomen worden door de vorm, bepaalde fantasie of verhaallijnen (ID_3633).
• In mijn ogen is het boek vooral bezig om een verhaal te vertellen over wat Elizabeth Gilbert heeft meegemaakt, maar is er weinig of geen aandacht besteedt aan schrijfstijl, diepere lagen in het boek of het boek als ‘kunstwerk an sich’ (ID_1699).
• Het boek doet niets met je, het is puur de beschrijving van gebeurtenissen, er is niets dat vraagt om te overdenken (ID_3620).
• Ik vind dat het personage zich laat meeslepen door haar ideeën en emoties, zonder dat anderen hier iets van kunnen leren (ID_3355).
• Ik ben niet ver gekomen, want vond het verschrikkelijk. Niets aan dit boek sprak me aan. Vooral niet hoe het was geschreven. Geen mooie zin te bekennen (ID_10135).
• Ik vind het boek meer een tussendoortje, een echt vrouwenboek, niet geschikt voor alle mensen die van literatuur houden. Bij literatuur denk ik meer aan Harry Mulisch: moeilijke woorden, dikke boeken waar je bij na moet denken en dat vind ik van dit boek niet. Hoewel ik het een leuk boek vond! (ID_6205).
• Verhaal heeft niets om het lijf en is nogal pretentieus, maar het niveau ontstijgt een gemiddeld Boeketreeksboek niet (ID_2330).
• Het is gewoon het op waarheid berustende relaas van vrouw die in een persoonlijke crisis zit (ID_213).
• Ik vond het niet goed geschreven. Slecht met elkaar verbonden verhaallijnen. Zwak verhaal (ID_7853).
• De stijl was tenenkrommend (ID_8840).
• Dun verhaaltje, feel-good story (ID_12902).
• Gewoon een amusant, oppervlakkig verhaal. Weinig diepgang. Geen speciale opbouw of zo. Geen diepgaande karakteranalyse (ID_3813).
• Geen verdieping geen retrospectie veel ‘kijk mij nou zo’n rare meid’ geen bijzonder taalgebruik, stijl (ik las het in de Nederlandse vertaling, weet niet hoe het in het Engels is) rechttoe rechtaan (ID_6080).
• *Wat een saai, geconstrueerd, voorspelbaar boek. Ik wil me best verplaatsen in andere mensen, andere levensverwachtingen en -ervaringen, maar dit was zo ontzettend vol open deuren dat ik na 40 bladzijden mijn best doen de rest ad random diagonaal heb doorgenomen. Heb het boek dus niet uitgelezen, hetgeen zeer tegen mijn gewoonte is (hoe slecht een boek ook is) en het is in praktisch nieuwe staat linea recta naar de antiquair gegaan! (ID_9474).
• Ik vind het boek niet goed geschreven, je krijgt nergens het gevoel van voldoening dat je een echt mooie zin hebt gelezen of een prachtige vondst of een idee waar je wat aan hebt (ID_1948).
• Dit is volgens mij meer een keukenmeidenromannetje, zo saai en voorspelbaar! (ID_405).
• Het is wel een behoorlijke tijd geleden dat ik het boek heb gelezen. Ik herinner me dat ik het vooral gezeur vond van een vrouw die wel erg veel aandacht nodig had (ID_6969).
• Oppervlakkig, vaak onwaarschijnlijk, weinig diepgang (ID_1702).
• Slecht geschreven, waardeloze inhoud (ID_10664).
• De schrijfster is uit op goedkoop effect, ze speelt in op modetrends (ashram, dieet…), m.i. volksverlakkerij (ID_7003).
• Een vreselijk egodocument, hedonistisch, zonder enige diepgang en psychologie (ID_1117).
• Waardeloze schrijftrant en vervelend verhaal. Verschrikkelijk saai (ID_1407).

2 (niet literair)

• Dit boek is niet meer dan een klaagzang van een vrouw in haar midlife crisis. Wat een zeikwijf is die Elizabeth zeg (ID_7596).
• Het is een roman die eerder een reis beschrijft. Daarbij is de schrijfstijl niet dusdanig ‘interessant’ (erg vaag, kan het weinig concreter uitdrukken) om het boek toch literair te noemen. De opbouw daarentegen vind ik best goed gevonden (op reis om 3 delen van ‘jezelf’ te (her)ontdekken) (ID_8789).
• Voor groot publiek, erg Amerikaans (ID_1514).
• Schrijfstijl, thema, vrouwenboek, geen diepere laag (ID_6285).
• Alles wordt op een gemakkelijke manier verteld. De lezer hoeft er geen moeite voor te doen. De vorm blijft vanaf het begin hetzelfde. Je wordt als lezer te weinig verrast, niet wat betreft het verhaal, maar de manier waarop het verteld wordt (ID_2432).
• Geen diepere lagen, geen gelaagdheid in taal enkel eigen ervaringsbeschrijving (ID_1373).
• Meer een reisverhaal (ID_6267).
• Het is niets meer en niets minder dan de belevenissen van een vrouw op zoek naar zichzelf. Geen bijzondere woordkeus, uitgesproken sfeer of diepere lagen. Het is gewoon wat het is (ID_1508).
• Vooral ontspanning (ID_10854).
• Het is een persoonlijk relaas, geen fictie. Opsomming van ervaringen in een jaar, meer een soort verslag ven persoonlijke ontwikkeling (ID_5443).
• Vond het een hoog doktersroman-gehalte hebben (ID_6310).
• Ik vond het niet goed geschreven (ID_397).
• Is roman, niet echt diepere boodschap (ID_13686).
• Te Amerikaans. Leeghoofdig geschreven. Gezochte constructie (ID_4157).
• Ik vond het een heel leuk boek, ik werd er heel vrolijk van, maar het is wel ‘recht toe recht aan’ geschreven. Ik heb het gelezen voor het leuke verhaal, maar niet voor diepe inzichten of prachtig taalgebruik (ID_4875).
• *Geen diepgang (ID_10709).
• Slechte proza, lineair, geen gelaagdheid, oppervlakkig (ID_9569).
• Te oppervlakkig, populair, te gemakkelijk (ID_5104).
• Eerste waarneming: ik kon het boek bijna niet uitkrijgen: niet boeiend, het is een ‘verhaal’, niet bijzonder spannend verteld, hoewel zo’n leven wel genoeg stof voor een roman inhoudt. Middelmatig van opbouw, spanning (voorspelbaar), taalgebruik matig. De verfilming is aaardiger (ID_5346).
• Slecht geschreven (ID_10355).

3 (eerder niet literair)

• -(ID_10653).
• Het is vooral een persoonlijk relaas, een (gesubsidieerde) zoektocht naar haarzelf. Niet dat dit niet literair kan zijn trouwens. Maar ik heb altijd wat moeite gehad met de definitie van literair, en het is voor mij meer het gevoel dat ik bij een boek heb dan een duidelijke definitie (ID_2221).
• Echt een verhaal, niet per se diepere lagen of bijzondere schrijfstijl (ID_6729).
• Omdat het non-fictie is (of in elk geval die illusie schept). Omdat de taal (ook in een vertaling zou dat moeten doorschemeren) nergens verrassend is. Omdat er geen diepere dimensie is dan wat bij eerste lezing tot je doordringt - er is geen nasmaak waardoor je je later fragmenten uit het boek herinnert (ID_6932).
• Hapt lekker weg, maar niet veel diepgang, verrassing, ontwrichting, verwondering etc. Bij een echt goed boek wil ik niet meer stoppen en wordt ik helemaal meegenomen en geraakt op een dieper niveau (ID_10905).
• Ik vind het onderwerp te ‘gemaakt’ en te ‘gezocht’. Als er fraai taalgebruik tegenover had gestaan was dat niet zo erg geweest. Maar wat mij betreft was óók het taalgebruik te ‘gemaakt’ en te ‘gezocht’. Ik lees graag een boek zoals anderen bijvoorbeeld naar beeldende kunst willen kijken ik wil er van gaan zuchten van ontspanning of herkenning of bewondering. Ik wil dat een boek iets in me losmaakt, al is het maar in de verte….. Was bij dit boek niet het geval, heb het ook niet uitgelezen (ID_2738).
• Keukenmeidenroman (ID_9736).
• Lekker onderhoudend boek, weinig diepgang (ID_4794).
• Nee (ID_13598).
• Kletserig, human interest, persoonlijk (ID_9020).
• Het is leuk om kennis te nemen van de belevenissen, emoties en gedachten van de hoofdpersoon, maar er worden ook regelmatig clichés en wat goedkope schrijftechnieken gebruikt (ID_8212).
• Ja wat is literair? Voor mij een beetje zware kost … dus Eten.. Niet literair. (ID_25).
• Het is eigenlijk maar gewoon een simpel en wat oppervlakkig verhaal, recht toe, recht aan verteld. Geen extra spanningsbogen, het vraagt geen lees-inspanning (ID_3571).
• Het boek is recht toe recht aan geschreven, er zit geen diepere laag in. Het taalgebruik is niet echt goed (ID_12986).
• Matig verhaal, veel clichés (ID_4596).
• Geen diepgang (ID_874).
• Vanaf de eerste leesminuten boeide het boek mij geenszins en vond ik het dom gebazel! (ID_9369).
• Het is een goed verteld verhaal, maar geen literatuur (ID_6591).
• Ik vond het niet erg interessant (ID_2502).
• Nee, eerlijk gezegd niet (ID_3032).

4 (op de grens van literair en niet-literair)

• Omdat het niet echt veel lagen bevat, het is meer een persoonlijk relaas van iemand die een ontwikkeling doormaakt dat op een prettig leesbare manier is beschreven dan dat het verder nog iets betekent. Het heeft een hoog feel good gehalte en als ik het met een film zou vergelijken zou het een Hollywood-productie zijn (de verfilming van het boek liet trouwens ook zien dat er niet heel veel achter zit, daarom was er niet zoveel van te maken) (ID_9903).
• Ik vond het niet prettig lezen en was te populair (ID_4079).
• *Het is toch vooral beschrijvend en beschouwend over wat ze zelf heeft meegemaakt. De schrijfstijl is onderhoudend, maar niet heel mooi. Er is ook niet heel veel dat verrast, of dat het eigen denken op de kop zet. Verder bevat het boek een drogredenering over waarom de hedendaagse religie ‘meer ontwikkeld’ zou zijn, en waarom religeuze gevoelens belangrijk zouden zijn. Daar ben ik als Richard Dawkins ‘fan’ niet echt van gecharmeerd. Maar als ze het nog op een overtuigende manier zou brengen… (ID_7721).
• Te Amerikaans (ID_12248).
• Was soepel, niet slecht geschreven, maar verhaal van groter belang dan de schrijfstijl (ID_10205).
• Nee (ID_12753).
• Geen diepere laag. Flat characters (ID_13069).
• Zomaar een verhaal (ID_65).
• Het verhaal is voorspelbaar. Het is niet goed geschreven. Typisch Amerikaans zeurverhaal (ID_3802).
• Het is nauwelijks gelaagd (ID_11645).
• Eigenlijk is het geen literatuur. Het is een egodocument verpakt als een roman. Een goedkope roman, die mij niet kon boeien (ID_1289).
• *Erg wisselvallig qua inhoud hoppend van ’t een naar ’t andere niveau! (ID_8671).

5 (enigszins literair)

• Omdat je er ook iets van kunt leren (ID_13604).
• Je ziet de hoofdpersoon groeien met het boek mee. Ze snapt aan het begin daadwerkelijk minder dan aan het einde (ID_9596).
• Soms te langdradig,voorspelbaar, te weinig lagen. Op zich sprak het thema/verhaal mij bijzonder aan. Toch heb ik het niet in een adem uitgelezen (ID_7406).
• Het boek zit goed in elkaar. Het heeft diepgang. De hoofdpersoon is op zoek naar zichzelf. Middels boeddhisme lukt dit ook. Het is boeiend tot de laatste pagina. Het boek stelt heel duidelijk dat boeddhisme beslist geen modetrend is, maar dat er heel wat voor nodig is voordat je kunt beweren een boeddhist te zijn en ook daarna ben je nog geen perfect mens (ID_4631).
• Ik heb er van geleerd hoe er geleefd wordt in andere culturen. Kennis gemaakt met andere gewoonten (ID_4373).

6 (literair)

• Anders dan andere romans. Vooral omdat verschillende aspecten van culturen en religies naar voor komen (ID_13582).
• Door het thema (ID_3223).
• Literaire boeken hebben de neiging een hoop extra informatie te verschaffen en daarbij ligt er een zware nadruk op het gevoel van de schrijver. Minder of niet literaire boeken zijn vaak luchtiger en blijft de mening van de schrijver meestal achterwege (ID_8143).
• Saai, moeilijk door te komen! De film was beter! (ID_7699).
• Het is zo van deze tijd dat mensen vaak niet meer weten wat ze willen en dan uitkomen op het spirituele (ID_799).
• Het beschrijft de zoektocht van een mens naar de waarden in het leven (ID_1671).
• Schrijfstijl en diepgang (ID_2064).
• Nee (ID_7994).

7 (in hoge mate literair)

• Het boek is in nette zinnen geschreven en soms ook diepzinnig (ID_12312).